GIYBETİN ZARARLARI 
Müslümanlar birbirine dostluk, iyilik ve yakınlık göstermek ve birbirine kardeş ve destek olmakla yükümlüdürler. Bu hedefin gerçekleşmesine yardımcı olan her şey makbul olduğu gibi, gerçekleşmesine engel olan her şey de şeriat sahibinin nefret ettiği bir husustur ve de yüce hedeflerine aykırıdır. Bilindiği gibi gıybet, toplumda yaygınlaştığında kin, kıskançlık, gazap, düşmanlık ve fesada yol açmaktadır. Gıybet, toplumda nifak ve ikiyüzlülük tohumları ekmekte, birlik ve dayanışma esaslarını yıkmakta ve dinin temellerini sarsmaktadır. Bu yüzden de fesat ve çirkinliği sürekli artmaktadır.

Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Mirac gecesinde, bakır tırnakları olan bir kavme uğradım. Bunlarla yüzlerini (ve göğüslerini) tırmalıyorlardı. "Ey Cebrail! Bunlar da kim?" diye sordum. "Bunlar, dedi, insanların etlerini yiyenler ve ırzlarını (şereflerini) payimal edenlerdir."

Zem ve gıybet, aklen, kalben ve insaniyeten ve vicdanen ve fıtraten ve asabiyeten ve milliyeten mezmumdur(yerilmiş ,aşağılanmış). İşte, bak, nasıl ki şu ayet îcazkârâne altı mertebe zem mi(kötülemek)zemmetmekle, i'câzkârâne altı derece o cürümden zecreder.. 
(Birbirinizin kusurunu araştırmayın, arkasından çekiştirmeyin, gıybet etmeyin. Kim ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır? Bu tiksindiricidir. O halde Allah'tan korkun.)

Nasıl ateş odunu yer, bitirir; gıybet dahi a'mâl-i salihayı yer, bitirir.

Müstevred (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Kim bir müslüman(ı gıybet ve şerefini payimal etmek) sebebiyle tek lokma dahi yese, Allah ona mutlaka onun mislini cehennemden tattıracaktır. Kime de müslüman bir kimse(ye yaptığı iftira, gıybet gibi bir) sebeple (mükâfaat olarak) bir elbise giydirilse, Allah Teâla Hazretleri mutlaka, onun bir mislini cehennemden ona giydirecektir. Kim de (malı, makamı olan büyüklerden) bir adam sebeiyle bir makam elde eder (orada salâh ve takva sahibi bilinerek para ve makama konmak için riyakarlıklara girer)se Allah Teâla Hazretleri Kıyamet günü onu mürâiler makamına oturtarak (rezil eder ve mürâîlere münasib azabla azablandırır.)"

Gıybetten kaçınınız! Muhakkak ki gıybet, zinadan daha kötüdür. Çünkü kişi, bazen zina eder, tövbe eder ve Allah tevbesini kabul eder. Gıybet yapan bir kimse ise, gıybeti yapılan kişi kendisini affetmedikçe Allah tarafından affedilmez.

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:”Gıybetten sakının ! çünkü onda üç afet vardır:
Gıybet edenin duası kabul olunmaz.
Yaptığı hayrat kabul edilmez.
Gıybet edenin üzerinde günahlar birikir.

Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

"Ribânın(faiz,haram para) en kötüsü, haksız yere müslümanın ırzını (mânevî şahsiyetini) rencide etmektir."

GIYBETİN CAİZ OLDUĞU HALLER:
Birisi: Şekvâ suretinde bir vazifedar adama der, tâ yardım edip o münkeri, o kabahati ondan izale(giderme) etsin ve hakkını ondan alsın.
Birisi de: Bir adam onunla teşrik-i mesai(ortaklık) etmek ister, seninle meşveret (istişare)eder. Sen de, sırf maslahat (faide)için, garazsız olarak, meşveretin hakkını edâ etmek için desen: "Onunla teşrik-i mesai etme. Çünkü zarar göreceksin."

Mesela kızını ona verecek olan bir baba damadını araştırıyor ve size soruyor:”bu nasıl adamdır?” diye. Sizde bildiğiniz kötülüklerini ‘gıybet olur’ diye anlatmadınız, bu sefer siz sorumlu olursunuz, vebalini siz çekersiniz.Burada da anlatmak caizdir.

Birisi de: Maksadı tahkir (aşağılama)ve teşhir değil, belki maksadı tarif ve tanıttırmak için dese: "O topal ve serseri adam filân yere gitti."

Birisi de: O gıybet edilen adam fâsık-ı mütecahirdir. Yani fenalıktan sıkılmıyor, belki işlediği seyyiatla iftihar ediyor, zulmüyle lezzet alıyor, ediyor, sıkılmayarak âşikâre bir surette işliyor.

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ne fâsık ne de mücâhir (günahı açıktan işleyen) kimse için söylenen gıybet sayılmaz. Mücâhir olan hariç, bütün ümmetim affa mazhar olmuştur." Mahkemede şahitlik yapıyorsunuz, gerçeklerin ortaya çıkması için doğal olarak bildiğinizi anlatmak zorundasınız, bu da gıybet olmaz…

GIYBETİ DİNLEMEK DOĞRUMUDUR
Gıybet haram olduğu gibi aynı şekilde gıybete kulak vermek de haramdır ve hatta rivayetler, tüm işlerde, hatta Allah’ın haramını helal sayması ve büyük günahlardan olması boyutunda bile gıybete kulak veren kimsenin, gıybet eden kimse gibi olduğunu ifade etmektedir.

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm “Gıybeti dinleyen kimse, iki gıybetçiden biri sayılır.”

Hz. Ali (a.s) ise şöyle buyurmuştur: “Gıybete kulak veren; iki gıybetçiden biridir.” Pek çok rivayet, gıybetin engellenmesinin farz olduğunu ifade etmektedir
Allahu Teala gıybet dinlemeyide yasak kılmış ve ayeti kerimede şöyle buyurmuştur:

Onu duyduğunuzda: "Bunu konuşup yaymamız bize yakışmaz. Hâşâ! Bu, çok büyük bir iftiradır" demeli değil miydiniz.

GIYBETTEN NASIL KURTULURUM!
Güçlü bir irade ve kişiliğe sahip olmayan kimse,sohbete yön vermekten aciz olduğu için onun havasına uyar.Bu sebeple başkası gıybet yapıyorsa hem onu dikkatle dinler,hem de ondan geri kalmamak ve soğuk karşılanmamak için kendisi de bir şeyler katar.Halbuki böyle bir durumda müslümanın görevi,gıybet yapanı uyarıp susturmak,susmazsa kalkıp gitmektir.Bu ikisinden de hayırlısı  gıybet edileni yüceltmektir.

(Bir kimsenin yanında din kardeşi gıybet edilir de, yardıma muktedirken ona yardım etmezse, Allahü teâlâ o kimseyi dünya ve ahirette rezil eder.)

1- Gıybetin zararını düşünmeli! Gıybet sebebiyle, sevaplarının gideceğini, hatta gıybet ettiği kimsenin günahlarını da yükleneceğini bilmelidir!
2-Bazen topluluktakileri memnun etmek, onları güldürmek için gıybet edilir  İnsanları memnun etmek için, Allahü teâlânın gazabına maruz kalmayı istemek ne kadar yanlıştır. 
3- Gıybet eden, övülmeyi, herkesin kendisinden bahsetmesini ister  Bu bakımdan kendini övmek için dolaylı yolları seçer  Mesela, (Falanca çok geçimsizdir) der  Bu, (Ben geçim ehliyim) demektir  
4-  Başkalarını gıybet edip kusur araştıran kimse, kendi kusurlarını göremez  
5- Kıskanç olan, mal sahiplerini kötüler  (Malı çok ama yemesini bilmez, cimrinin biridir) der  Yahut mevki sahibi için, (Müdür oldu diye kendini bir şey zannediyor) der  Böyle söylemekle, gıybet edilenin ne malı azalır, ne de makamı elden gider  Buna rağmen kıskançlık ateşi, söyleyeni yakıp kavurur  Üstelik, gıybet günahına girdiği için sevaplarını sevmediği kimseye vermeye mahkum olur.

Gıybet Sonucu oluşan Kul Hakkından Nasıl Kurtulunur
Kişi yaptığı gıybeti; gıybet yapılana duyurmazsa kendisi İçin tövbe, gıybet yaptığı kişi için istiğfarda bulunması kâfidir. Duyurursa, Kişi ile helalleşmesi gerekir...
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: " Arkadan çekiştirdigin kimse için (ödeyeceğin) Kefaret onu istigfar etmendir "

CENABI HAK GIYBETTEN SAKINANLARDAN EYLESİN İNŞALLAH…

MUHAMMET  GÜZEL
HAYRAT VAKFI SİNOP TEMSİLCİSİ
[email protected]