Çarlık Rusya’nın Kafkaslar’daki Çerkez halkını anavatanlarından zorla sürgüne göndermesinin 161. yılı, Sinop’ta acı ve hüzünle anıldı. 21 Mayıs 1864’te yaşanan bu tarihi trajedi, düzenlenen anma programıyla bir kez daha hafızalarda tazelendi.
Sinop Kafkas Derneği’nin öncülüğünde Uğur Mumcu Meydanı Küçük İskele’de gerçekleştirilen anma etkinliğinde, katılımcılar Karadeniz’in sularına karanfiller bırakarak sürgün yolunda yaşamını yitiren binlerce Çerkez’i andı.
Konuşmaların ardından katılımcılar, sürgünde hayatlarını kaybeden Çerkezler için denize karanfil bıraktı.
Programda konuşan Sinop Kafkas Derneği Başkanı Musa Uzun “Bugün burada, 161 yıl önce yaşanan büyük bir acının, insanlık tarihine kara bir leke olarak kazınan bir trajedinin yıl dönümünde bir araya geldik.
1864 yılında Rus Çarlığı’nın gerçekleştirdiği askeri harekat sonucunda yüz binlerce Çerkes katledildi, hayatta kalanlar ise zorla anavatanlarından koparılarak Osmanlı topraklarına sürgün edildi. Karadeniz kıyılarında yüz binlerce insan açlıkla, hastalıkla, soğukla ve silahla yok edildi. Çerkes halkı, o günden bu yana sürgünde yaşamaya mahkum edilmiş bir halktır.
Bu tarihi gerçek, yalnızca Çerkeslerin değil, tüm insanlığın ortak vicdanını ilgilendiren bir soykırımdır.
Günümüzde Türkiye'de 6 milyona yakın Çerkes yaşamaktadır. Çerkesler, yer yüzündeki tüm toplumlar gibi, kültürlerini yaşatmak ve kimliklerini korumak istemektedir. Çerkes toplumunun ve kültürünün Türkiye kültürüne önemli katkıları olmuştur ve bundan sonra da olmaya devam edecektir. Kimliği ve kültürü korunan, Kafkasya ile ilişkilerini devam ettirebilen Çerkes halkının varlığının, Türkiye'nin ekonomik, toplumsal ve siyasi gelişimine önemli katkıları olacağı açıktır. Ayrıca Türkiye Çerkesleri, kimlik ve kültürün yaşatılmasının demokrasi ve insan haklarının bir gereği ve bunu sağlanmasının da devletin vatandaşlarına karşı bir görevi olduğuna inanmaktadır.
Unutulmasın ki tarih unutulduğunda tekrar eder. Bizler geçmişi hatırlamakla kalmıyor, aynı zamanda geleceği inşa etmek istiyoruz. Bu anma sadece yas tutmak için değil; adalet, hafıza ve kimlik mücadelesi için yapılmıştır.
Bugün burada Sinop halkına ve Türkiye kamuoyuna açık bir çağrı yapıyoruz: Çerkes Soykırımı tanınmalıdır.
Anavatanla bağlarımız güçlendirilmeli, sürgünün yaraları sarılmalı, geri dönüş hakkımız Rusya Federasyonu tarafından anayasal ve insani teminat altına alınmalıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi başta olmak üzere tüm resmi kurumlar, bu konuda tarihsel ve vicdani sorumluluk üstlenmelidir.
Bizler, barış içinde, eşit yurttaşlar olarak yaşamak isteyen bir halkız.
Kimliğimizle, dilimizle, kültürümüzle yaşamak ve yaşatmak istiyoruz.
Bugün buraya gelerek destek veren herkese teşekkür ediyoruz.
Unutmadık, Unutturmayacağız!
161 yıldır sürgündeyiz, 161 yıldır var olmak için direniyoruz!”
