Yaklaşık 4 yıl önce sadece gönüllü Sinopluların oluşturduğu '30 Kasım Deniz Şehitlerini Anma Platformu' tarafından başlatılan anma töreni, bu yıl ilk kez valilik eliyle yapıldı. Sinop Üniversitesi anma törenlerinin konferans ayağını gerçekleştirirken, Sinop Müftülüğü ‘de şehitler için Şehidan-Şeb-i Arus Gecesi düzenledi.
Anma programları; sabah 10:30'da 1853 Rus Baskınında şehit edilen askerlerin kemiklerinin muhafaza edildiği Müze Bahçesindeki şehitlikteki törenle başladı. Sinop Valiliği, Sinop Belediye Başkanlığı, Şehit ve Gazi Aileleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği ile 20 Kasım Deniz Şehitlerini Anma Platformu tarafından şehitliğe çelenk konulması ardından askeri tören mangası ile saygı atışı yapıldı.
Saygı Duruşu ve İstiklal Marşının okunması sonrasında 30 Kasım Rus Baskını hakkında konuşan Sinop Sarı Saltuk Anadolu Lisesi Tarih Öğretmeni Muhsin Kahveci, tarih şuurunun gelecek nesillere aktarılmasının önemine değindi.
Kahveci; "Bugün 30 Kasım 1853 Rusların Sinop baskını ve katliamının yıl dönümü. Biz de burada bu felaketi hatırlamak, şehitleri rahmetle anmak ve gelecekte bu tür acıların tekrar yaşanmaması için gerekli ibret ve dersleri almak için toplandık. Bu yıl ilk defa 1 hafta boyunca sürecek bir dizi faaliyetle şehitlerimiz yad edilecek. Unutmayalım ki ders alınmayan ve unutulan acılar yeniden yaşanır. Bu faaliyetler aydınlarımız ve gençlerimizin tarih şuuruna, milli şuara sahip olabilmeleri gerekli ders ve ibretleri çıkararak, milletimiz ve ülkemizi daha güvenli bir istikbale hazırlamalarına vesile olacaktır. Bu sebeple 164 yıl sonra bu müessif olayı ve şehitlerimizi unutmadığımızı görmekten, şehitlerimizi bu vesile ile rahmetle anmaktan dolayı bir tarihçi, bir tarih hocası olarak valiliğimize ilimiz adına şükranlarımı sunuyorum" dedi.
DENİZ SAVAŞLARI TARİHİNDE AHŞAP GEMİLER SON KEZ SİNOP'TA KULLANILDI
Sinop Baskınının dünya deniz savaşı tarihi açısından büyük önem taşıdığını belirten Muhsin Kahveci; "Her türlü milletler arası savaş hukuku ve insan hakları ihlallerinin en alasının yaşandığı baskınlarla donanmamız toplamda 4 kez yakılmıştır. 1571 İnebahtı, 1770 Çeşme, 1827 Navarin ve 1853 Sinop faciası. Bundan tam 164 yıl önce, 30 Kasım 1853 tarihinde Rus donanmasının gerçekleştirdiği Rus Baskını Kırım savaşının önemli çarpışmalardan biridir. Dünya deniz savaşları tarihinde, yelkenli, ahşap gemilerin katıldığı son çarpışma ve gülle yerine patlayıcı mermilerinin kullandığı ilk çarpışma olarak Sinop baskınının özel bir yeri vardır. Baskın sonucunda Sinop adeta cehenneme dönmüş, 7 yelkenli firkateyn, 3 yelkenli korvet ve 2 buharlı vapurdan oluşan Osmanlı filosunun tamamı imha olmuştur. Limanda bulunan Osmanlı donanması içerisindeki yaklaşık 4 bin civarındaki askerden yaklaşık 2 bin 800 askerimiz Sinop Limanında hunharca şekilde şehit edilmiştir. Sinop baskınında daha başka trajedilerde yaşanmış, mesela gemilerden denize atlayan ve artık düşmana zarar veremeyecek durumda olan savunmasız askerlerimiz top ve diğer silahlarla ateş edilerek, yağlı paçavraların yakılarak üzerlerine atılarak katledilmiş, şehrimizin sivil halkın yaşadığı bölgeleri de top atışı altında bırakılmıştır. Ama ne gariptir ki, Rumların çoğunlukta olduğu bir mahalle top atışından ayrı tutulmuştur" diye konuştu.
Törene; Sinop Valisi Hasan İpek, Belediye Başkanı Baki Ergül, Sinop Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nihat Dalgın, Cumhuriyet Başsavcısı Duygu Bayar, İl Emniyet Müdürü Ercan Dağdeviren, İl Jandarma Komutan Vekili Jandarma Albay Hasan Başkök, AK Parti İl Başkanı Ali Çöpcü, CHP İl Başkanı Barış Ayhan, MHP İl Başkanı Ali Çakır, askeri erkan, STK temsilcileri, 30 Kasım Şehitlerini Anma Platformu üyeleri, gaziler, öğrenciler ve vatandaşlar katıldı.
ANMA PROGRAMLARI GÜN BOYU DEVAM ETTİ
30 Kasım Anma programları, 14.00’da Sinop Halk Eğitim Merkezi Konferans Salonunda Sinop Üniversitesi tarafından gerçekleştirile konferansla devem etti. Konferansta Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Besim Özcan, 30 Kasım 1853’te meydana gelen Sinop Deniz Felaketinin öncesi ve sonrasında yaşanan olaylar üzerine bilgiler verdi. Sinop Müftülüğü tarafından da saat 19:00'da Atatürk Spor Salonunda Kur'an ziyafeti, tasavvuf musikisi ve sema gösterisinin yer aldığı Şehidan-ı Şeb-i Arus gecesi icra edildi.
Editör: Vitrin Haber
