Yazar Nezihe Araz 4 Eylül 1975 tarihli Günaydın gazetesindeki yazısında “Sinoplu Halime Hatice Hüma Hatun’un güzelliği Anadolu’da dillere destandı” diye söze başlar ve şöyle devam eder; “Bursa’da Muradiye Camisi’nin yanında, camiden çarşıya doğru yürürken, sağda, küçük şirin bir bahçede saklanmış Hatuniye Türbesi'ni bilmem göreniniz var mı? Orada dünyanın en güçlü, hem de en duygulu hükümdarlarından birinin anası yatar.”
Dünyanın en güçlü hükümdarlarından biri olan Fatih Sultan Mehmet’in annesi Hüma Hatun Sinop’ta doğmuş ve Osmanlı hanedanına Sinop’tan gelin gitmiştir.
Sinoplu Hüma Hatun Osmanlı’ya nasıl gelin gitti?
Sultan 2. Murat ile Hüma Hatun’un evlenmesini en çok isteyenlerden biri Hüma Hatun’un dedesi İsfendiyar Bey’di. O sırada Candaroğlu Beyliği’nin başında bulunan İsfendiyar Bey, bu evlilik sayesinde Osmanlı’yla barışçıl ilişkiler kurabileceğine inanıyordu. Bu amaçla Sultan 2. Murat’a bir mektup bile göndermişti.
İsfendiyar Bey’in isteği gerçekleşti ve Çaşnigir Başı Elvan Bey başkanlığında bir heyet birçok hediye ve mihr ile birlikte 1431 yılında Kastamonu Devrekani’ye gönderildi. Heyet Devrakani’deki Çayırcık köyüne geldi. Sinop'tan yola çıkan gelin heyeti de Devrekani Çayırcık köyüne geldi ve Sultan 2. Murat ile Halime Hatice Hüma Hatun’un düğünü Çayırcık köyünde yapıldı. Devrekani’deki düğün töreninden sonra gelin pek çok hediye ile Bursa’ya gönderildi. (Sinop İli Tarihi, Bekir Başoğlu, Syf 115)
1432 yılında Hüma Hatun’un bir oğlu doğdu. Adını Mehmet koydular. Tarih onu İstanbul’un fatihi Fatih Sultan Mehmet diye tanıyacaktı.
Halime Hatice Hüma Hatun bugün Bursa’da Muradiye Külliyesi’ndeki Hatuniye Türbesi’nde yatmaktadır. Türbe, 1449 yılında ölümü üzerine oğlu Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır.
Sinop’un Türklerin eline geçtiği 3 Ekim 1214’ten sonra Selçukluların iç kalede inşa ettiği, bugün bulunmayan ahşap Kale Camii, yıllar sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından, 1449’da annesinin ölümü üzerine onarılarak ibadete açılmış ve Halime Hatice Hüma Hatun’un hatırası onarımdan sonra camiye yerleştirilen kitabe ile yaşatılmıştır. Bu ahşap camii bugün ayakta olmasa da kitabesi Sinop Arkeoloji Müzesi’nde bulunmaktadır. (İsmail Hakkı Uzunçarşılı)
Fatih Sultan Mehmet’in annesinin babası 2. İbrahim Bey ve annesinin dedesi İsfendiyar Bey bugün Sinop Alaaddin Camii avlusundaki İsfendiyaroğlu Türbesi’nde yatmaktadır.
Güzelliği dillere destan Halime Hatice Hüma Hatun’un Sinop’tan Osmanlı’ya gelin gidişi dolayısıyla bugün hâlâ her sene mayıs ayının sonunda Devrekani Çayırcık köyünde kutlamalar yapılır.
İstanbul fatihi Fatih Sultan Mehmet’in annesi Halime Hatice Hüma Hatun’un, memleketi Sinop’ta da hatırlanacağı ve hatırasının yaşatılacağı günleri görmek dileğiyle.
Kaynak: Hamdi Gökçen arşivi
