Bu bilgilendirme, 12.09.2018 Çarşamba günü TRT Trabzon Radyosu yapımı olan “Köşe Bucak Karadeniz” programında Ordu 1. Kalkınma Çalıştayı hakkındaki canlı yayına Çalıştay Koordinatörü olarak benim telefon bağlantısı ile katılmam münasebeti ile yapılmıştır.
Radyo veya televizyonda yapılan canlı bir yayında ne tür sorular sorulacağını net olarak bilmek mümkün olmadığından Ordu 1. Kalkınma Çalıştayı hakkında yaptığım bütün hazırlıkları masamın üzerinde hazır bulundurdum. Bilginize sunduğum bu metin dışında Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) Ordu Temsilcisi Harun GÖÇER’e hazırlattığım Ordu 1. Kalkınma Çalıştayında Tartışılan Konu Başlıkları isimli bilgi notu da masamın üzerinde idi. Radyo dinleyicilerine bilgilerin tamamını aktarmak mümkün olmadığından çok önemli gördüğüm hususları özetledim.
Çalıştay hakkında kısaca bir bilgilendirme yapmak istiyorum.
Çalıştay münasebetiyle Ordu Üniversitesi ve Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı başta olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşları ve STK’larıyla işbirliği yapılmıştır.
Çalıştayın yapıldığı mekânlar Ordu Üniversitesi Yerleşkesi içinde Morfoloji Toplantı Salonu ve Fen ve Edebiyat Fakültesi dershaneleridir.
Çalıştay Koordinatörü olarak Ordu Vali Yardımcısı Ekrem YAMAN görev almıştır.
Sekretarya hizmetlerini Ordu Valiliği İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü ve Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Ordu Yatırım Destek Ofisi (DOKA) üstlenmiştir.
Çalıştaya katılanlar; Bakanlık temsilcileri, akademisyenler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarının yönetim hizmet gurubu ve teknik hizmetleri sınıfında bulunan temsilcileri, Meslek Odaları ve Kuruluş Temsilcileri, Özel Sektör ve STK temsilcileridir.
Toplam olarak 2 gün süren Ordu 1. Kalkınma Çalıştayının amacı; Türkiye’nin 2023 vizyonuna katkı sağlamak ve Ordu ilinin kalkınmasına yön verecek politikaları oluşturmaktır. Çalıştay kapsamında, daha önceden belirlenen 16 farklı sektör için ilin mevcut durumundan yola çıkarak sorun alanları tespit edilerek bu sorunların çözümleri için eylemler belirlenmiş ve Ordu ilini 2023 yılına taşıyacak kalkınma yol haritasının ilk adımları atılmıştır.
Çalıştay İle İlgili Diğer Bilgileri şöyle sıralayabilirim:
  1. Çalıştay hazırlıkları kapsamında moderatörler ve raportörlerin katılımı ile 6 adet “Hazırlık Toplantısı” yapılmıştır.
  2. Hazırlık aşamasında tüm kamu kurum ve kuruluşları ile STK’larından sektörel dokümanlar temin edilerek moderatörler, raportörler ve katılımcıların bilgisine sunulmuştur.
  3. Bu toplantılardan çıkan ortak kanaat çerçevesinde çalıştayın 16 ayrı sektörde yapılması kararlaştırılmış ve planlaması yapılmıştır. Çalıştay kapsamında belirlenen sektörler aşağıdaki gibidir:
  • Eğitim
  • Sağlık
  • İstihdam ve Çalışma Hayatı
  • Gençlik ve Spor
  • İmalat Sanayii
  • Kentsel Dönüşüm, Müteahhitlik ve Altyapı
  • Tarım ve Gıda
  • Enerji
  • Madencilik
  • Ulaştırma
  • Ticaret Hizmetleri
  • Kültür ve Turizm
  • Kırsal Kalkınma
  • Çevre, Toprak ve Su Kaynaklarının Yönetimi
  • Sosyal Hizmetler
  • Kamu Kurumları ve STK İşbirliği
  1. Çalıştaya 92’si akademisyen olmak üzere 524 adet katılımcı davet edilmiştir.
  2. Her sektör için bir Koordinatör ve Raportör görevlendirilmesi yapılmıştır.
  3. Her sektör grubunun toplantı yapılabileceği gerekli fizikî altyapı oluşturulmuştur.
  4. Katılımcıların ulaşım, iaşe vb. ihtiyaçlarının karşılanması için gerekli çalışmalar yapılmıştır.
  5. Çalıştay sonuç raporlarının hazırlık çalışmaları hâlen devam etmektedir. Rapor basılarak dağıtılmaya hazır olduğunda ilgili makamlarla ve kamuoyu ile paylaşılacaktır.
  6. Çalıştaya davet edilen katılımcıların konularında uzman ve bilgi sahibi olması özellikle araştırılmıştır.
  1.  Bu çapta geniş kapsamlı bir çalıştay ilimizde ilk defa yapılmıştır.
  2.  Çalıştay toplantımız sonucu ortaya çıkacak eserler ilimizde faaliyetini sürdüren kamu ve özel kurum ve kuruluşlarına ve STK’larının bundan sonra yapacakları çalışmalarına altyapı desteği sağlayacaktır.
  3. Çalıştayımız 18 ayrı ulusal ve yerel basında haber konusu olmuştur.
“İleriki dönemlerde çalıştay boyunca dile getirilen bütün fikir ve öneriler, sadece bir kitap içerisine hapsedilen düşünceler olarak bırakılmayacak ve her bir eylemin, belirli bir program ve yöntem çerçevesinde gerçekleştirilebilmesi için çalışmalar yürütülecektir. Özellikle bundan sonra ilimizde uygulanacak çalışmalara yön gösterecek bir ‘referans kaynak’ olacağını umduğumuz bu çalışmamızın olumlu sonuçlarını, umut ediyorum ki, yakın zamanda hep beraber müşahede edebileceğiz.” [1]
Çeşitli Bakanlıklara yazdığımız resmî yazıda belirtildiği üzere “Bakanlığınızın 2023 Vizyon Hedefleri ve Ordu İli’nin Bu Hedeflere Yönelik Beklenen Katkıları” isimli panelimizde bakanlık temsilcileri dinleyicilere fikir ve resmî görüşlerini açıkladılar. Ordu İli’nden bu hedeflere yönelik olarak beklenen katkıları dile getirdiler. [2]
 
ORDU 1. KALKINMA ÇALIŞTAYI
İktisadî Hayatın İdaresinde Yeni Eğilimler ve Kent Ekonomilerinin Yükselişi Hakkında Bazı Görüşler
“Dünya üzerinde kalkınmış devletlerin çok uzun süre tatbik ettikleri klâsik kalkınma anlayışı ve modeli 21. asrın getirdiği değişim ve dönüşüm süreci ile birlikte artık terk edilmeye başlanmıştır. Bir ülkeyi alâkadar eden bütün konularda ülke başkentinin yani merkezin tek başına kaide koyucu ve karar alacak makam ve merci olduğu klâsik idare anlayışından mahallî seviyede öncelik ve karar mercilerinin de önem kazandığı yeni bir idare anlayışına geçilmiştir.
Genel olarak kalkınma, özel olarak mahallî kalkınma bugünden yarına kadar olup bitecek bir hadise değildir. Kalkınma, süreklilik arz eden ve devamlı tekâmül ettirilmesi gereken bir süreçtir. Ordu 1. Kalkınma Çalıştayı, kendi alanında bir ilk olma özelliğine sahiptir. Bu çalıştayın başarıya ulaşması için vardığı sonuçlara göre ortaya koyduğu hedeflere ulaşılması maksadıyla istikrarlı bir biçimde görevli ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından takip edilmesi, alınan kararların gereklerinin tek tek yerine getirilmesi gerekir.
Ordu 1. Kalkınma Çalıştayının Yaklaşımı Nedir?
Ülkemizde bugüne kadar uygulanan kalkınma hamleleri, mahallî otoriteleri asgarî seviyede dikkate alan, ülkede bütün şehirleri homojen tek tip olarak gören ve tek merkezden geliştirilen bir anlayışın ürünü olmuştur. Geleneksel bir yaklaşımla şehirlerin iktisadî kalkınmasına yönelik olarak vizyon, strateji ve proje çalışmaları daha ziyade merkezdeki bürokratlar eliyle tasarlanıp geliştirilmekte, mahallî seviyede bu yönde bir inisiyatif geliştirmek mümkün olamamaktaydı.
Bu çerçevede bu çalıştay aşağıda çerçevesi sunulan yeni bir anlayış ve yaklaşımla ele alınmayı gerektirmektedir. Bunlar ana hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
1) Bu çalıştay, öncelikle Ordu’nun mevcut durumu ile ileride olması gereken yeri arasındaki boşluğu ve açığı tespit ederek bunu gidermeye yönelik bir girişim olarak görülmelidir. Bu çalıştayın tertiplenmesinden gaye, çok geniş bir katılım ile Ordu’nun mevcut potansiyelini yeniden tespitle onu harekete geçirecek hususları belirlemektir.
2) Bu çalıştayla ilde faaliyette bulunan tek tek işletmeyi veya ekonomik kuruluşları ele almak yerine bunların oluşturduğu ortak iş kollarını, sektörleri, ortak iş yapma kültürü ve girişimlerini teşvik ederek ve destekleyerek geniş ölçekli faydalar sağlamak öne çıkarılacaktır.
3) Ordu 1. Kalkınma Çalıştayı mahallî seviyede bir inisiyatif hamlesidir. Bu çalıştayla demokratik meşruiyeti güçlü, mahallî ve bölgesel talebe dönüşmüş, şehir temsilcileri aracılığıyla dillendirilen ve bütünlüğü olan çözüm paketleri geliştirilecektir.
4) Hayat boyu öğrenme yaklaşımı çerçevesinde; insanı yetiştirmeye yönelik meslekî ve şahsî programları uygulamak, yükseköğretim kurumlarının bu yönde aktif ve katılımcı vatandaşlığı kıstas alan bir perspektifi dikkate almalarını sağlamak, sertifika, derece ve diploma programlarında mahallî ve bölge önceliklerinin kayda alınması ana hedeflerdendir.
Ordu 1. Kalkınma Çalıştayının Tertiplenmesinden Maksat Nedir?
Bu çalıştayın amacı, Ordu’nun iktisadî gelişmesine ve kalkınmasına temel teşkil edecek vizyon, strateji, hedef, proje ve faaliyetleri belirlemek ve bir an önce hayata geçirmektir. Günümüzde Türkiye’de ve dünyada iktisadî çalışmaların önemli bir kısmı şehirlerde gerçekleşmektedir. Dolayısıyla, ekonomik faaliyetlere merkezlik ve kaynaklık yapan bu en temel birimi esas alarak, her bir vilâyetin Türkiye’de ve dünyada hangi bakımlardan öne çıkmasının mümkün olabileceği, gelişmeye açık alanlarının neler olduğu, istihdam kapasitesinin nasıl arttırılabileceği bir stratejik bakış açısıyla ele alınmayı gerektirmektedir.
Bu doğrultuda, Ordu’nun kendine has şartlarını araştırmak ve bunları göz önüne alarak şehrin ekonomik gelişimine temel teşkil edecek yenilikçi fikirler geliştirmek, bu fikirleri projelendirmek, ilgili çevrelerin katılım ve katkısını sağlamak, bu projelere finansal destekler bulmak, projeleri hayata geçirmek ve sonuçlarından Ordu’da yaşayanların yaygın kullanımını sağlamak bu çalışmanın gerçekleştirmek istediği ana amaç olarak ifade edilebilir. Ordu’nun iktisadî mânâda bir sıçrama yapabilmesi, yeni girişimlere, stratejilere, yaklaşımlara ve projelere olan ihtiyacı gündeme getirmektedir.
Bu ihtiyacın karşılanması, bir yandan yeni fikir ve projeleri, diğer taraftan siyasî, idarî ve finans desteklerini mecburî kılmaktadır. Bunların gerçekleşmesi merkezin ve mahallî otoritenin birlikte ve geniş katılımlı bir süreç idaresini gerektirmektedir. Bu çalışma ile, merkez/mahallî otorite beraberliği çerçevesinde, Ordu’nun iktisadî geleceğine yönelik uzun vadeli vizyon ve stratejik perspektifleri, diğer yandan 5 yıllık uygulama planını (stratejik eksenler, amaçlar, hedefler, projeler ve faaliyetler) ortaya çıkarmak hedeflenmiştir.
Çalıştayların Tertiplenmesinden Genel Olarak Beklenen Maksatlar Nelerdir?
Katılımcı bir demokrasi kültürünün kazandırılması ve demokrasinin işletilmesi, Hükûmet, siyasî partiler ve bütün sivil toplum kurum ve kuruluşları arasında sağlıklı haberleşme ağının kurulması, STK’nın iktisadî ve politik süreçlere iştirakinin sağlanması, tenkit ve tekliflerinin parti politikalarına yansıtılması, siyasî partiler ile katılımcı kuruluşlar ve çevreler arasında sinerji oluşturulması, bölge ve illerin meselelerinin ve siyasî tekliflerin ilk elden ve birinci ağızdan öğrenilmesi, şehirlerin ekonomik fırsat alanlarının, yenilikçi ve rekabetçi kapasitelerinin tespiti ve geliştirilerek daha ileri merhalelere taşınması,
Vilâyetleri hakiki mânâda sosyo-ekonomik ve kültürel merkezler hâline dönüştürecek,
İlleri farklılıkları ve çeşitlilikleri göz ardı edilmeden ihtisaslaşmaya teşvik edecek,
Şehirlerin mevcut potansiyellerini açığa çıkaracak ve harekete geçirecek,
İllerin millî ve milletlerarası rekabet kapasitesinin inşasına yardımcı olacak,
Kent markaları ve ayrı ayrı şehir kimlikleri oluşturacak, yöreye has iktisadî vizyon, perspektif ve hedeflerini geliştirecek,
Sonuçların elde edilmesini sağlamaktır.
Ordu’da Mahallî İnisiyatif Hamlesinin Öncüleri Kimlerdir?
Ülkemizdeki merkez ve taşra devlet teşkilâtı yapılanması içinde mahallî inisiyatif hamlelerinin öncüleri; il milletvekilleri, valiler, üniversiteler, kaymakamlar, belediye başkanları, il genel meclisi başkanları, sanayi, ticaret, ziraat, esnaf odaları ve borsaların başkanları, esnaf ve sanatkârlar kooperatifleri başkanları, iş adamları derneklerinin başkanları, sendikaların il veya ilçe şube başkanları, tüketici dernekleri, kalkınma ajansları, KOSGEB il müdürlükleri, OSB ve küçük sanayi siteleri (KSS) idarecileri, ekonomi ile ilgili gençlik ve kadın derneklerinin ve platformlarının yöneticileri, özetle il, ilçe ve kasabalara vizyon kazandıracak olan bütün taraflardır.
Ordu 1. Kalkınma Çalıştayının Kalkınma Politikası Oluşturma Gündemi Hangi Hususları Kapsamına Almaktadır?
Ordu’nun iktisadî geleceğinin planlanması için ihtiyaç duyulan vizyon, strateji ve projelerin ortaya çıkarılabilmesi için genel olarak aşağıdaki hususlar ele alınmıştır:
Ordu’nun insan kaynağı,
Hayat standardı ve kalitesi,
Ekonomik gelişmişlik seviyesi ve mevcut potansiyeli,
İktisadî fırsat alanları,
Rekabetçi ve yenilikçi insanî ve iktisadî gücü,
Sektörler ve işkolları seviyesinde yatay ve dikey olarak kümeleme imkânları,
Yükseköğrenim ve meslekî eğitim imkânları.
Ordu 1. Kalkınma Çalıştayının Kalkınma Sürecinin İdaresine Katkıları Neler Olacaktır?
Ordu 1. Kalkınma Çalıştayı Ordu’nun kalkınma projeleri havuzunu oluşturacak ve millî ve milletlerarası ilgili çevrelere bu projeleri desteklemek için talepte bulunma fırsatı verecektir. 2017 yılı içinde Ordu 2023 Vizyon Hedefleri tespit edilmiş olup, Ordu’da görev yapan kamu kurum ve kuruluşlarının âmir ve temsilcileri eliyle belirlenen hedefler, kitap taslağı hâline getirilmiştir. Ordu 2023 Vizyon Hedefleri adını alacak olan bu kitap Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) tarafından basılacaktır.
Ordu’da mahallî seviyede karar alıcı merci ve makamların yaptıkları iş ve hizmetlerle ilgili olarak hesap verebilirliklerinin artması, performanslarının gözlenebilir, ölçülebilir ve karşılaştırılabilir hâle gelmesi için teknik bir zemin oluşturulacaktır. Özellikle Ordu’nun, Ankara’nın veya mahallî güçlü aktörlerin eliyle değil, kendi kendisine gündemini belirlemesi ve karar alıcıların bu gündemi takip etmesi için imkân oluşturulacaktır.
Ordu’nun karar alıcıları, siyasî ve iktisadî aktörler ve idarecilerin görüşleri, mahallinde Orduluların yararına gündem oluşturacaktır.” [3] 08.01.2018
 
NİÇİN TÜRKİYE’NİN 2023 VE 2071 VİZYON HEDEFLERİ TESPİT EDİLMELİDİR?
Bir ülkenin [geleceğini] sadece yönetenlerin vizyonu ve kalitesi değil, yönetilenlerin kültür ve eğitim seviyesi [de] tayin [eder].” [4]
“Dünya üzerinde asırlık hedefler belirleyen devletlerin bu hedeflere ulaşabilmek için ortaya konmuş politikalar, stratejiler ve taktikler belirlemiş hükûmetlerinin bu faaliyetlerini özetleyen eserleri vardır. 100 yıl sonrası için politik hedefler tespitinde dünyada birinci sırada akla gelen devlet İngiltere’dir. Günümüzün süper gücü ABD ve parlayan yıldızı Çin’in de yarınlara dair nelere akıl yorduklarını düşünce kuruluşlarının eserlerinden okuyoruz.
Dünya tarihinde çok uzun ömürlü ve geniş bir coğrafyada hâkimiyet kurmuş olan Türk Milleti’nin 21. asrı kuşatan ve hattâ Anadolu’ya ilk ayak bastığımız tarih olarak genel kabul gören 1071 yılının bininci yılına dair hedeflerimiz de elbette vardır ve mutlaka olmalıdır.
Bu tespitlere taşra mülkî idaresinin üst birimleri olan valilikler ve belediyeler seviyesinde başlayıp, sektörel tespitleri, tetkikleri, tahlilleri, analizlere doğru taşıyıp, kayıt altına almalıyız.
Bu gerekçe ve düşüncelerle 2023 vizyon hedefleri tespitine dair ilk çalışmam, Sinop Valiliği 2023 Vizyon Hedeflerinin, Sinop 1. Kalkınma Çalıştayı Raporu içinde, çalıştay sürecini özetleyen bilgilerle birlikte bir arada toplanarak bir eser hâline dönüştürülmesiyle, neşv-ü nema buldu. Ordu Valiliği 2023 Vizyon Hedefleri isimli basılacak olgunluğa ulaşmış olan esere kaynak teşkil eden vizyoner fikirler istifade edecek devlet adamlarının, sanayici ve müteşebbislerin ve elbette üniversitelerimizin ve düşünce kuruluşlarının önüne konulacak seviyeye gelmiştir.
Türkiye için 2023 vizyon hedefleri tespiti adeta bir eserin önsözü veya giriş bölümüne benzer. Oysa eserin tamamını okumak gerekir. Geniş bir perspektiften geleceğe doğru bakmak için Türkiye’nin 2071 Vizyon Hedeflerini ortaya koymaya ihtiyacı vardır.
Türkiye’nin başta tarım, gıda ve hayvancılık sektöründe fikirleriyle ilk akla gelen uzmanlarının ve güçlü kalem erbabı, dünkü ve bugünkü gazeteci ve yazarlarının eserlerine başvurulmalıdır. Türkiye için millî hedefler tespit edilmesi gereken ilk sektörümüz herhâlde tarım, gıda, hayvancılık ve tohum üretimi faaliyetlerimiz olmalıdır. Bu faaliyetlerin hayatî öneminin olduğunu izaha kalkmak bile abesle iştigaldir.
Türklük ve İslâm Âleminin son kalesi olan Türkiye’nin her sektörde yüz yıllık millî hedefler tespitine ihtiyacı vardır.
Dağınık tespitlerin, yayımlanmış eserlerin ve derin analizlerin yapıldığı makalelerin millî kuruluşlarımızın yayın envanteri içinde tedvin edilmesi şarttır.
Sendikalarımızın bu sahada yayımlanmış eserlerinin olması ülkesini sevenlere yarınlarımız için ümit veriyor.
Taşrada kaymakamlıklarımız da bu sahada enerjisini ortaya koymalı ve ilçe seviyesinde 2023 ve 2071 Vizyon Hedeflerine dair müstakil eserler yazmalıdır.
Günümüzde Türkiye, Osmanlı’nın yıkılmasıyla millî mücadele verecek seviyeye düşürülmüş dünkü devlet değildir. Bugün Türkiye Ortadoğu’da güçlü bir denge unsurudur. Bu yüzden Türkiye her sahada güçlü bir devlet olarak kendine yakışanı yapmalıdır.
Yarınlara dair dergiler, gazete ve kitaplar ve web sitelerindeki her kayda değer hedef tespitine dair yazı okunmalı, kaynak gösterilmeli ve tek, tek arşivlenmelidir.
Türkler, tarih yapan bir millettir, ancak tarih yazmayı bilmezler. Türk’ün medeniyet tarihine dair her hizmetini bu vatanın evlâtları yazmalıdır. Bu işi yabancı milletlerin yazarlarının insafına bırakmak en hafif tarifle ihmal olur.
Yeterince geçmişin ihmallerine dair tespitler ve dünya sanayi devrimlerine ve bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelere, hamlelere karşı vurdumduymazlığımızın, millî harp sanayii, silâh ve mühimmat, uçak, top, tank, tüfek, kara, deniz, hava ve uzay savunma sistemlerinin kurulması konusunda yatırım hamlelerindeki ürkekliğimizin sonuçlarını günümüzde acı, acı idrak ediyoruz.
Devlet, başta üç milyon küsûr KOBİ alt başlığı altında tasnif ettiğimiz firmalarımız ve özel sektör olmak üzere, hayranı olduğum Alman ve Japon disiplini içinde, 21. asrın Türkiye’sini dünya devi hâline getirecek organizasyonları mutlaka yapmalıdır. Türkiye bu gayeyle KOBİ’lerin faaliyetlerini, bir üst akıl eliyle, kabiliyetlerine göre ve sahasında uzmanlaşacak hedeflere doğru, mutlaka yönlendirmelidir.
Karadeniz Bölgesinde devletin himmetli ve şefkatli elinin silâh sanayiindeki gelişmeleri nasıl atağa ve şahlanmaya kaldırdığını, ABD dâhil birçok ülkeye tabanca ve tüfek satabilecek kabiliyete ulaştığımızı, birçok ülkede polis teşkilâtında tabancalarımızın tercih edildiğini merak edenler unuttuğumuz güzelliklerimizden olan okuma kültürüne geri dönmelidir. Okuma sevgisini bu millete yeniden kazandırmalıyız. [5]
Her Türk evinin giriş katı veya küçük bir bölümü mutlaka bir atölyeye tahvil edilmelidir. İnsanımız o atölyelerde yarının teknik yatırımlarının küçük bir ürününü üretebilir bir kabiliyete kavuşturulmalıdır. Alman ve Japon milletlerinin üretme hırsına, iş ahlâkına, disiplin ve dürüstlüğüne hayranım.
Türklük ve İslâm Âleminin dün de bugün de lideri Türkiye’dir.
Sanayi 4.0 ve Akıllı Toplum 5.0; ekonomiden sosyal hayata, üretim süreçlerinden şahsî tercihlere kadar, bütün hayatımızı kuşatmış durumdadır. O yüzden teknolojiler, artık günümüzün değişmez gereğidir.
Yapay zekâ, nesnelerin interneti, büyük veri, akıllı teknolojiler, siber güvenlik, bulut teknolojileri başka dünyaların kavramları değildir.
[Türk gençliğinin geleceği anlayabilmesi için günümüzde] dijital teknolojilerle bağlantılı olan bulut bilişim, büyük data, yeni sınaî internet uygulamaları, algoritmalar, kodlamalar, akıllı fabrikalar, robotlar, sensörler ve 3 boyutlu yazıcılar gibi kavramlar artık odaklanma[sı] gereken kavramlardır.” [6] 21.05.2018
 
Ekrem YAMAN
Ordu Vali Yardımcısı
Web: www.ekremyaman.com.tr
E-posta: [email protected]
 
[1] Harun GÖÇER, “Konuşma Metni,” Çalıştay değerlendirme çalışmaları sırasında istifade etmem için hazırlanmış metin, 07.09.2018, 1 sayfa.
[2] Ekrem YAMAN, “Ordu İli 1. Kalkınma Çalıştayı Kapanış Konuşması,” http://www.vitrinhaber.com/ordu-1-kalkinma-calistayi-kapanis-konusmasi-makale,1036.html (Erişim Tarihi: 14.09.2018)
 
[3] Bu yazının hazırlanmasında aşağıdaki eserden büyük çapta istifade edilmiştir:
Kent Ekonomileri Forumu Yerel İnisiyatif Atılımı, AK Parti Ekonomi İşleri Başkanlığı, Ağustos 2014, 490 s.
Bu makale, Karadeniz Ekonomi Gazetesi’nin 22.01.2018 tarih ve 44 sayılı nüshasında yayımlanmıştır. www.karadenizekonomi.com
http://www.vitrinhaber.com/ordu-1-kalkinma-calistayi-makale,999.html (Erişim Tarihi: 06.04.2018)
[4] Kenan ÇAKMAK, “Durum Budur,” Ordu Vizyon Gazetesi, 05.04.2018, s. 3.
[5] Ekrem YAMAN, “Okuma Sevgisi Nasıl Kazanılır?” Bu makale, Mesaj Dergisi’nin 03-09 Temmuz 1995 tarih ve 180, Yeşilgiresun Gazetesi’nin 29.06.1995, 30.06.1995, 01.07.1995 tarih ve 5986, 5987, Mersin Tercüman Gazetesi’nin 24.01.2005, 31.01.2005, 07.02.2005, 18.09.2006, 25.09.2006 tarih ve 110, 111, 112, 177, 178 sayılı nüshalarında yayımlanmıştır. www.mersintercuman.com
[6] http://www.vitrinhaber.com/nicin-turkiye-nin-2023-vizyon-hedefleri-tespit-edilmelidir-makale,1011.html (Erişim Tarihi: 21.05.2018)
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk ÖZLÜ’nün konuşmasından iktibas, Yeni Dönem Gazetesi, 05.04.2018, s. 8.