Deniz yosunlarının su kirliliğine yol açan çevresel etkisinin azaltılarak ekonomiye kazandırılması amacıyla Sinop Üniversitesi öncülüğünde, Interreg NEXT Karadeniz Havzası Sınır Ötesi İş Birliği Programı çerçevesinde uygulamaya konulan projede yosunlar gübre üretiminde kullanıldı.
Avrupa Birliği destekli ve Sinop Üniversitesinin yanı sıra Marmara Belediyeler Birliği, Batum Devlet Üniversitesi ile Şumnu Üniversitesinin ortağı olduğu proje kapsamında Sinop kıyılarından toplanan yosunlar, önce Sinop Üniversitesi laboratuvarında analiz edildi.
Kimyasal açıdan kirli olmadıkları belirlenen yosunlar, gerekli işlemlerden geçirilerek gübre haline dönüştürüldü.
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Temel Bilimler Bölümü Başkanı Prof. Dr. Levent Bat, AA muhabirine, projenin Türkiye, Gürcistan ve Bulgaristan'da eş zamanlı yürütüldüğünü söyledi.
Elde edilen gübrenin üç ülkede eş zamanlı tarımsal alanda kullanılmasına başlanacağına, bitkiler üzerinde yarattığı etkinin karşılaştırılacağına işaret eden Bat, tamamen organik üretilecek gübreden çok güzel geri dönüşler alacaklarına inandıklarını dile getirdi.
- İlk etapta serada çilek ve marul yetiştiriciliğinde kullanılacak
Çalışmanın hem kirliliğin azaltılmasına hem de yerli üretime katkı sağlanmasına aracı olacağını belirten Bat, şöyle devam etti:
'Projede yer alan akademisyen ekibimiz, gerekli metotları uygulayarak gübreyi elde etti. Hocalarımız gübreyi ilk etapta kurduğumuz serada çilek ve marul yetiştiriciliğinde kullanarak bitkilerin gelişmesine katkı sunup sunmayacağına bakacak. Çilek ve marulu seçmemizdeki amaç, Gürcistan ve Bulgaristan'da kıyılardan alınan alglerle aynı deneyler yapılacak. Dolayısıyla her üç ülkenin yaptığı çalışmalar karşılaştırılacak.'
Deniz kıyılarından toplanan yosunların kimyasal açıdan kirli olup olmadıklarının da analiz edildiğini anlatan Bat, 'Şimdiye kadar elde ettiğimiz sonuçlara göre çok büyük kirleticilerle karşılaşmadık yani Sinop kıyılarından toplanan alglerin halen temiz olduğunu söylemek söz konusudur.' diye konuştu.
Çalışmanın, yosunlar nedeniyle kıyılarda oluşan kirliliğin en aza indirilmesi için de önem taşıdığına dikkati çeken Bat, 'Öncelikli hedefimiz adından belli, 'Büyük Temizlik' yani kıyıları kirli olan bölgelerin temizliğini yaparak algleri alıp bir yere atmak yerine bunlardan ürün elde etmeyi amaçladık. Bu, dünyada birçok ülkede yapılmakta. Dolayısıyla biz de ülkemizde bu atıkların biyolojik olarak dönüşümüne katkıda bulunmayı sağlıyoruz.' ifadelerini kullandı.
- 'Doğadan aldığımız zenginliği tekrar doğaya döndüreceğiz'
Sinop Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Çevre Sağlığı Programı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer Elkıran ise projeyle doğadan aldıkları zenginliği tekrar doğaya döndüreceklerini söyledi.
Yosun gübresinin bitki gelişimine önemli katkı sunacağına inandığını vurgulayan Elkıran, şunları kaydetti:
'Yosundan sıvı, toz gübre ve kompost yaptık. Toz gübreden aynı zamanda pelet yapacağız. Kurduğumuz serada yapacağımız bitki denemeleriyle en idealini bulmaya çalışacağız. Amaç, organik madde ama sonrasında kontrol edilmezse kirliliğe dönüşebiliyor. Biz, doğadan aldığımız zenginliği tekrar doğaya döndüreceğiz. Yaptığımız analizlerde mineral miktarının çok yoğun olduğunu gördük.'
