Kentte çok sayıda vatandaş, yenilebilen bir mantar türü olan, genellikle makarna soslarında, çorba veya sote olarak da tüketilen 'boletus edulis' mantarını bulabilmek için doğada mesai harcıyor.
Özel araçlarıyla ormanlık alanlara gidenler, havaya aldırış etmeden buldukları mantarları sepet ve kovalara doldurup yol güzergahlarına çıkararak satıyor.
Burada farklı mantar işleme firmaları yetkililerince kontrol edilerek kilogramı 600 liradan alınan mantarlar daha sonra araçlara yüklenerek il dışındaki tesislere sevk ediliyor.
Bölgede mantar alan firma yetkilisi İhsan Kapusuz, Türkiye'nin mantar çıkan her bölgesinde alım yaptıklarını söyledi.
Sinop'ta toplanan zehirsiz mantar türlerinin ağırlıkla yemeklerde kullanıldığını vurgulayan Kapusuz, bu mantarların büyük bir bölümünün de yurt dışına gönderildiğini anlattı.
Kapusuz, her mevsimde çıkan mantar türleri bulunduğuna işaret ederek, 'İlkbaharda çıkan mantarlar vardır sarıkız, kuzugöbeği gibi onları takip ederiz. Ondan sonra bu mantarlar çıkar. Borazan, siyah dediğimiz mantarlar var. Hepsini satın alırız.' dedi.
Doğal yolla yetişen mantarların hem bölge halkına gelir hem de ihracata katkı sunduğunu vurgulayan Kapusuz, 'Yemeklerde kullanılıyor. Başta İtalya olmak üzere Avrupa ülkelerine gidiyor, dünyanın çeşitli yerlerine gönderiliyor. Biz burada en az 20 milyon lira para dağıtmışızdır bir haftadır. Bunun tamamı da faturalıdır. Bizim şirketimiz var. Bizim için de nakliyeci için de köylü için de herkes için önemli bir gelir kaynağı.' diye konuştu.
Kapusuz, geçen yıla oranla mantar rekoltesinde düşüş yaşandığını sözlerine ekledi.
İşinden çıkıp mantar topluyor
Ormanda mantar toplayan Ertan Yıldız, mantardan ek gelir elde ettiklerini söyledi.
Günün yaklaşık 4 saatini mantar aramaya ayırdığını belirten Yıldız, 'Ben mesela iş yerimden çıkıyorum ve 3-4 saat burada geziyorum. Hem stresimi atıyorum hem mantar topluyorum. Hem evime yemeye götürüyorum hem ticaretini yapıyoruz. Güzel de para veriyorlar, bizim için o önemli.' ifadelerini kullandı.
Aysel Akgül ise mantar toplamanın zorlukları olmasına rağmen yorgunluğa değdiğini dile getirdi.
Mantar türlerinden anlamayan birinin mantar toplamasının mümkün olmadığını kaydeden Akgül, 'Ben çocukluğumdan bu yana topladığım için zehirli, zehirsiz hangisi hemen ayırt edebiliyorum. Toplayanın mantarı tanıması lazım çünkü birbirlerine çok benziyor.' dedi.
Doğada olmayı sevdiğini dile getiren Akgül, mantar toplayarak aile bütçelerine katkı sundukları için mutlu olduklarını vurguladı.
Bilmeyenin mantar toplamaması uyarısı
Mantar konusunda araştırmalar yapan ve yayınları bulunan Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Yakup Erdem, Türkiye'de çok sayıda farklı mantar türü olduğunu söyledi.
Zehirli mantarların ölümcül oldukları, bilmeyenin mantar toplamaması ya da bilmediği mantarı yememesi uyarısında bulunan Erdem, vatandaşlardan hangi mantarların zehirli, hangilerinin zehirsiz olduklarını ayırt edebilmeleri için mantar alanında hazırlanmış bilimsel yayınları takip etmelerini isteyerek şu ifadeleri kullandı:
'Bu açıdan vatandaşlarımız mantar topladıkları alanlarda yenilebilir olmayan veya kullanmayı düşünmedikleri mantarları koparmamalı ve çevreye atmamalıdır. Mantarların ince ve kaba temizliği mutlaka toplandığı yerde yapılmalıdır. Yine mantarlar gözenekli bir sepete toplanmalı. Çünkü poşet ve kapalı kaplara konulan mantarlar kısa sürede bozulur.'
Erdem, doğada fesleğen ya da çörek mantarına benzer birçok farklı mantar türü olduğunu da anımsatarak, 'Bunları birbirinden ayırt etmek çok zordur. Ancak bu noktada mantarları toplarken dikkat edilmesi gereken birinci kural mantarı bilmek ve tanımaktır. Yine bu alanda hazırlanmış bilimsel makalelerden faydalanmak çok önem arz ediyor. Diğer açıdan bir mantarın zehirli olup olmadığını belirlemenin hiçbir kısa yolu yoktur.' dedi.
