2. Suyolu Ulaşımı

Toplu taşıma araçlarının en eskisi ve en önemlilerinden olan suyolu ulaşımı, turizm pazarlamasında özellikle kıtalar arası ve ülkeler arası seyahatlerde büyük rol oynamıştır. Uzun yıllar turizmde önemli bir ulaştırma sistemi oluşturan denizyolu işletmeleri, havayollarının gelişmesi karşısında önemini büyük ölçüde yitirmiş ve günümüzde kıtalar arası tarifeli seferler yapan yolcu gemileri hemen hemen hiç kalmamıştır.
Buna karşılık, tipik bir turizm olayı olarak, denizlerde çeşitli limanların dolaşılması biçiminde düzenlenen 10-15 günlük ya da daha kısa süreli geziler büyük ilgi görmeye başlamıştır. Seyahat ve konaklama hizmetlerini bir arada sunan bu deniz turları, günümüzde özellikle kış aylarında daha uygun iklim koşullarının bulunduğu yerlerde olmak isteyenlerin tercih ettikleri bir tatil turizmi biçimidir. Bu geziler, özellikle ABD ve Batı Avrupa pazarlarına hitap etmekte ve çoğunlukla gelir düzeyi yüksek kişiler arasında ilgi görmektedir. Bu turların maliyeti yüksek olduğu için, dünya turizm pazarı içinde oldukça küçük bir yer kaplamaktadır.

Türkiye’de denizyolu ulaşımı, turizm sektörü açısından büyük bir öneme sahip bulunmaktadır. Ülkemizin üç yanının denizlerle çevrili olması turizm açısından önem taşıyan yörelerin çoğunlukla kıyı bölgelerde bulunması, iklimin uygunluğu ve Akdeniz’de turizm açısından gelişmiş komşu ülkelerin varlığı, denizyolu ulaşımının önemini artıran etkenlerdir. 1996 yılı itibariyle ülkemize gelen yabancıların 8,614,085′nin (%10,70) yani 921,903′ü denizyolunu tercih etmiştir. Bu oran demiryolu ulaşımının turizm sektöründeki payı ile karşılaştırıldığında büyük bir rakamdır. Bu oranın büyüklüğü Türkiye için denizyolu ulaşımının önemini bir kat daha arttırmaktadır. Fakat havayolu ile karşılaştırıldığında bu oran çok düşük kalmaktadır.

Havayollarının rekabeti ve maliyetinin yüksekliğinin yanı sıra denizcilik işletmelerinin sahip olduğu gemilerin yük ve yolcuyu bir arada taşıması, denizyolu ulaşımı için olumsuz bir ortam yaratmaktadır. Oysa kitle taşımacılığı yanında, turistik tatil ve eğlence şekli olarak yapılan “kurvaziyer” seferler; Rusya, İtalya ve Yunanistan tarafından gerçekleştirilmektedir. İtalyan, Yunan ve Rus yolcu gemilerinin İstanbul, İzmir ve Kuşadası gibi limanlarımızı içeren turları, başta Alman ve ABD’li turistler olmak üzere çok sayıda yabancının ilgisini çekmektedir.
Ancak konaklama ve yeme-içme ihtiyaçlarını gemide karşılayan bu günübirlikçi turistlerden, çok az döviz geliri kazanılmaktadır. Bu turların Türk gemileri ile gerçekleştirilmesi, daha çok limanın ziyaret edilmesi ve limanlarda kalış sürelerinin uzatılması Türk turizmine önemli katkılar sağlayabilir. Bunun için her şeyden önce denizcilik işletmelerinin modernize edilmesi gerekir.